พันธุ์ก้านยาว ( Kan yao) 

ชื่อพันธุ์            :  ก้านยาว

ชื่อวิทยาศาสตร์   :   Durio  zibthinus  Murray

สถานภาพพันธุ์    :  พันธุ์เศรษฐกิจ และเป็นพันธุ์หนัก

ทุเรียนพันธุ์ก้านยาวถือว่าเป็นสุดยอดของทุเรียนนนท์ก็ว่าได้ ที่ถูกเรียกชื่อว่า "ก้าน-ยาว" เนื่องจาก "ก้านขั้วของผลจะยาวมาก เป็นเอกลักษณ์ เนื้อละเอียด รสชาติมันมากกว่าหวาน อร่อยมาก" จึงมีราคาแพงและหารับประทานยาก ในนนทบุรีนิยมปลูกกันทุกสวนเป็นพันธุ์ที่ได้รับความนิยมมาก 

ประวัติสายพันธุ์ : เป็นเมล็ดในของพันธุ์ทองสุก  ในช่วงปี พ.ศ. 2497 มีแหล่งเพาะพันธุ์แถววันสัก อ.บางกรวย จ.นนทบุรี 

ลักษณะต้นและใบ 

การเจริญเติบโตของต้นปานกลาง เป็นทุเรียนเรือนต้นไม่สวยนัก ลำต้นจะสูงชะลูดทิ้งกิ่ง เปลือกสีน้ำตาลและมีสะเก็ดบ้างเล็กน้อย  ช่วงกิ่งยาวมากและเกือบตั้งฉากกับลำต้น มักเป็นโรคกิ่งตาย กิ่งแตก โรคใบเกรียม เป็นผลกิ่งไหนมักจะเป็นอยู่กิ่งนั้น จนกิ่งตายจึงจะย้ายไป เป็นผลกิ่งอื่นๆต่อไป ลักษณะแผ่นใบเป็นรูปรีจนถึงเรียวยาว ฐานใบเป็นรูปเหลี่ยมป้าน ปลายใบแหลมและงอโค้ง  

ลักษณะดอก  

ออกดอกปานกลาง โคนดอกจะเรียว ก้านดอกยาว

ลักษณะเนื้อ

เปลือกค่อนข้างหนา เนื้อละเอียดมาก เนื้อหนาปานกลาง สีเหลืองกลาง ก้านยาวของนนท์นั้นสีของเนื้อจะเข้มกว่าทุเรียนก้านยาวนอกหรือทุเรียนที่มาจากต่างจังหวัด มีกลิ่นอ่อนไม่ฉุน รสชาติมันมากกว่าหวาน เมล็ดใหญ่มาก 

ลักษณะผล 

มักให้ผลน้อย แต่ละลูกมีประมาณ 6 พู หนามมีขนาดโตเกือบเสมอกัน ถ้าต้นสมบูรณ์จะให้ผลผลิตในช่วงประมาณปีที่ 6-8 

ทรงผลของทุเรียนก้านยาวจะมีให้เห็น 2 ทรง คือ "ก้านยาวทรงหวด (ทรงบาตร) และ ก้านยาวทรงกลม" โดยทรงที่ได้รับความนิยมมาก คือ "ทรงหวด" ซึ่งลักษณะจะเหมือนหวดข้าวเหนียว เป็นทรงที่มีเอกลักษณ์เฉพาะและมีราคาแพง โดยในทุเรียนก้านยาวนั้นส่วนใหญ่จะเป็นทรงหวด นับได้ 6 ชนิด ยกเว้น ก้านยาวพวงที่เป็นทรงกลม ต่อไปสวนตาก้านจะแนะนำให้รู้จัก ทุเรียนก้านยาวทั้ง 7 ชนิด ดังนี้

1) ก้านยาวเดิม : เพาะมาจากเล็ดของต้นทองสุก เนื้อดี ผลทรงหวด

 2) ก้านยาวศรีสุวรรณ: ลูกออกดกและขนาดผลโตกว่าต้นแม่ รสชาติคล้ายต้นแม่ สีเนื้อจัดกว่าต้นแม่ ก้านสั้นกว่าต้นแม่เล็กน้อย เป็นทรงหวด และขั้วจะแตกเมื่อผลแก่

3) ก้านยาววัดสัก :  เกิดใกล้วัดสัก อ.บางกรวย ต้นพัฒนาดีกว่าพันธุ์แม่หลายอย่าง ออกลูกสม่ำเสมอ คุณภาพเนื้อดีกว่า ยังคงทรงหวดเหมือนเดิม 

4) ก้านยาวบุญยัง :  เพาะพันธุ์จากเมล็ดก้านยาวเดิมโดย ผู้ใหญ่ยัง บ้านในคลองแถววัดสัก ผลทรงหวดสวย หนามสวย สีเหลืองเข้ม เนื้อละเอียด เนื้อไม่แฉะ

5) ก้านยาวสีนาก :  เพาะพันธุ์พันธุ์จากเมล็ดก้านยาวเดิมโดย นายเริญ แหสกุล อยู่คลองบางซ่อน อำเภอบางเขน จุดเด่นคือมีสีเปลือกเป็นสีนาก  

6) ก้านยาวเขียว :  เปลือกสีออกเขียว 

7) ก้านยาวพวง : เป็นพันธุ์จากทางใต้ ลูกทรงกลม ออกลูกเป็นพวง  

ตัวอย่างกิ่งพันธุ์ก้านยาว

ข้อมูลจาก : สวนตาก้าน และ 

• พระบรรเจิดวิชาชาญ (ชม บุณยาคม). (2497).  ความรู้ทุเรียน. ลิขสิทธิ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 
• ดร. ปิยะ เกียรติก้อง. (2500). การสำรวจพันธุ์ทุเรียนในจังหวัดธนบุรี. วิยานิพนธ์เสนอต่อคณะกสิกรรมและสัตวบาล มหาวิยาลัยเกษตรศาสตร์. 
• ปิยะศักดิ์ ชอุ่มพฤกษ์ และสุชาดา วงศ์ภาคำ. (2557). ทุเรียนสวนเรา. โครงการพฤกษพันธุศาสตร์เพื่อความมั่นคงทางอาหาร ภาควิชาพฤษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 
• อ. วิเชียร ทองพันชั่ง. (2546). คู่มือการปลูกทุเรียน. โครงการหนังสือเกษตรชุมชน. กรุงเทพมหานคร.
• ศศิวิมล แสวงผล, สมศรี เจริญเกียรติกุล และจงดี โตอิ้ม. (2555). รายงานวิจัย การอนุรักษ์ทรัพยากรพันธุกรรมทุเรียนและภูมิปัญญาท้องถิ่นของชาวสวนทุเรียนในประเทศ ตามแนวทางของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี: กรณีศึกษา จังหวัดนนทบุรี. สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
• กรมวิชาการเกษตร. (2556). การจำแนกลักษณะประจำพันธุ์ทุเรียนพื้นเมือง จังหวัดนนทบุรี. 
• องค์การบริหารส่วนจังหวัดนนทบุรี. (2550). ทุเรียนนนท์. 
• กรมวิชาการเกษตร. (2555). ฐานข้อมูลเชื้อพันธุ์พืชทุเรียน.