พันธุ์ก้านยาว
พันธุ์ก้านยาว ( Kan yao)
ชื่อพันธุ์ : ก้านยาว
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Durio zibthinus Murray
สถานภาพพันธุ์ : พันธุ์เศรษฐกิจ และเป็นพันธุ์หนัก
ทุเรียนพันธุ์ก้านยาวถือว่าเป็นสุดยอดของทุเรียนนนท์ก็ว่าได้ ที่ถูกเรียกชื่อว่า "ก้าน-ยาว" เนื่องจาก ก้านขั้วของผลจะยาวมาก เป็นเอกลักษณ์ เนื้อละเอียด รสชาติมันมากกว่าหวาน อร่อยมาก จึงมีราคาแพงและหารับประทานยาก ในนนทบุรีนิยมปลูกกันทุกสวนเป็นพันธุ์ที่ได้รับความนิยมมาก
ประวัติสายพันธุ์ : เป็นเมล็ดในของพันธุ์ทองสุก ในช่วงปี พ.ศ. 2497 มีแหล่งเพาะพันธุ์แถว บางกรวย บางคูเวียง จ.นนทบุรี
ลักษณะต้น : การเจริญเติบโตของต้นปานกลาง ออกดอกปานกลาง มักให้ผลน้อย เป็นทุเรียนเรือนต้นไม่สวยนัก ลำต้นจะสูงชะลูดทิ้งกิ่ง เปลือกสีน้ำตาลและมีสะเก็ดบ้างเล็กน้อย ช่วงกิ่งยาวมากและเกือบตั้งฉากกับลำต้น มักเป็นโรคกิ่งตาย กิ่งแตก โรคใบเกรียม เป็นผลกิ่งไหนมักจะเป็นอยู่กิ่งนั้น จนกิ่งตายจึงจะย้ายไป เป็นผลกิ่งอื่นๆต่อไป ลักษณะแผ่นใบเป็นรูปรีจนถึงเรียวยาว ฐานใบเป็นรูปเหลี่ยมป้าน ปลายใบแหลมและงอโค้ง โคนดอกจะเรียว ก้านดอกจะยาว ถ้าต้นสมบูรณ์จะให้ผลผลิตในช่วงประมาณปีที่ 6-8
ลักษณะผล : ลักษณะผลมีทั้งทรงหวด และ ทรงกลม จะมีประมาณ 6 พู หนามมีขนาดโตเกือบเสมอกัน เปลือกค่อนข้างหนา เนื้อละเอียดมาก เนื้อหนาปานกลาง สีเหลืองกลาง ก้านยาวของนนท์นั้นสีของเนื้อจะเข้มกว่าทุเรียนก้านยาวนอกหรือทุเรียนที่มาจากต่างจังหวัด มีกลิ่นอ่อนไม่ฉุน รสชาติมันมากกว่าหวาน เมล็ดใหญ่มาก
ทรงผลของทุเรียนก้านยาวจะมีให้เห็น 2 ทรง คือ ก้านยาวทรงหวด(ทรงบาตร) และ ก้านยาวทรงกลม โดยทรงที่ได้รับความนิยมมาก คือ "ทรงหวด" ซึ่งลักษณะจะเหมือนหวดข้าวเหนียว เป็นทรงที่มีเอกลักษณ์เฉพาะและมีราคาแพง โดยในทุเรียนก้านยาวนั้นส่วนใหญ่จะเป็นทรงหวด นับได้ 6 ชนิด ยกเว้น ก้านยาวพวงที่เป็นทรงกลม ต่อไปสวนตาก้านจะแนะนำให้รู้จัก ทุเรียนก้านยาวทั้ง 7 ชนิด ดังนี้
1) ก้านยาวเดิม : เพาะมาจากเล็ดของต้นทองสุก เนื้อดี ผลทรงหวด
2) ก้านยาวศรีสุวรรณ: ลูกออกดกและขนาดผลโตกว่าต้นแม่ รสชาติคล้ายต้นแม่ สีเนื้อจัดกว่าต้นแม่ ก้านสั้นกว่าต้นแม่เล็กน้อย เป็นทรงหวด
3) ก้านยาววัดสัก : เกิดใกล้วัดสัก บางคูเวียง ต้นพัฒนาดีกว่าพันธุ์แม่หลายอย่าง ออกลูกสม่ำเสมอ คุณภาพเนื้อดีกว่า ยังคงทรงหวดเหมือนเดิม
4) ก้านยาวบุญยัง : เพาะพันธุ์จากเมล็ดก้านยาวเดิมโดย ผู้ใหญ่ยัง บ้านในคลองแถววัดสัก ผลทรงหวดสวย หนามสวย สีเหลืองเข้ม เนื้อละเอียด เนื้อไม่แฉะ
5) ก้านยาวสีนาก : เพาะพันธุ์พันธุ์จากเมล็ดก้านยาวเดิมโดย นายเริญ แหสกุล อยู่คลองบางซ่อน อำเภอบางเขน จุดเด่นคือมีสีเปลือกเป็นสีนาก
6) ก้านยาวเขียว : เปลือกสีออกเขียว
7) ก้านยาวพวง : เป็นพันธุ์จากทางใต้ ลูกทรงกลม ออกลูกเป็นพวง
ข้อมูลจาก : หนังสือความรู้ทุเรียน รวบรวมโดยพระบรรเจิดวิชาชาญ (ชม บุณยาคม) เมื่อปี 2497 และสวนตาก้าน
ตัวอย่างกิ่งพันธุ์ก้านยาว