ทุเรียนออกดอกแล้ว..ต้องทำอย่างไร

ระยะของดอกทุเรียนแบ่งออกเป็น 5 ระยะ

1) ระยะตีนหนู =  “ระยะแรกของดอกทุเรียน หลังจากเปิดตาดอกออกมา"  

เรียก"ตีนหนู" เนื่องจาก  ช่อดอกเล็กๆ นี้มีลักษณะคล้ายตีนของหนู  และเมื่อช่อดอกเหยียดออก ก้านดอกจะค่อยๆ ยาวขึ้น เราจะเรียกว่า "เหยียดตีนหนู"  การดูแลรักษาดอกทุเรียนในระยะนี้คือ การให้น้ำสม่ำเสมอ และการฉีดยาป้องกันศัตรูพืช โดยเฉพาะเพลี้ยไก่แจ้ที่มีการแพร่ระบาดอย่างมากในช่วงนี้ของปี  รวมถึงป้องกันการเกิดเชื้อราดำ ด้วยการฉีดยาป้องกันเชื้อรา เมื่อดอกระยะตีนหนูสมบูรณ์แล้ว จะพัฒนาต่อไปเป็นระยะมะเขือพวง หัวกำไล ดอกบาน หางแย้ จนกระทั้งติดผล 

2) ระยะมะเขือพวง =  “ระยะที่สองของดอกทุเรียน มีลักษณะคล้ายช่อมะเขือพวง"  วิธีการดูแลรักษาคือ ให้น้ำสม่ำเสมอ ฉีดปุ๋ยบำรุงดอกเพื่อให้ดอกสมบูรณ์ 

ควรฉีดยาป้องกันศัตรูพืช ได้แก่ เพลี้ยไก่แจ้ หนอนและแมลงกัดดอก รวมถึงฉีดยาป้องกันเชื้อรา เริ่มตัดแต่งดอกได้ โดยตัดดอกที่อยู่ตามกิ่งเล็ก ๆ หรือปลายกิ่งทิ้ง 

3) ระยะหัวกำไล =  “ระยะที่สามของดอกทุเรียน มีลักษณะคล้ายหัวกำไลโบราณ"  วิธีการดูแลรักษาคือ ลดปริมาณการให้น้ำ เมื่อดอกใกล้จะบานควรหยุดการให้น้ำเลย  ควรฉีดยาป้องกันศัตรูพืช ได้แก่ เพลี้ยไก่แจ้ หนอนและแมลงกัดดอก ควรตัดแต่งดอก โดยตัดช่อดอกที่ไม่สมบูรณ์ ตัดช่อดอกที่ออกบริเวณบนสันกิ่งหรือปลายกิ่งทิ้ง คงเหลือไว้แต่ช่อดอกที่สมบูรณ์ ข้อควรระวังคือไม่ควรตัดชิดกิ่งเพราะจะทำให้กิ่งเป็นรอยบุ๋มเข้าไปได้ ต้องตัดให้เหลือก้านดอกเล็กน้อย

4) ระยะดอกบาน  =  “ระยะที่สี่ของดอกทุเรียน กลีบดอกจะบานออก"  ช่วงนี้เป็นเวลาที่ทุเรียนผสมเกสร เราสามารถอาศัยธรรมชาติเป็นสื่อในการผสมเกสร เช่น ลม  แมลงอย่างผึ้งและชันโรง วิธีการดูแลรักษาคือ งดการฉีดยาฆ่าแมลง เพื่อไม่ให้กระทบผึ้งและชันโรงที่ช่วยผสมเกสร ในระยะนี้ควรงดการให้น้ำ เพราะหากให้น้ำดอกจะร่วง และไปกระตุ้นการแตกใบอ่อน นอกจากนี้ควรงดการใส่ปุ๋ยด้วย เพราะการใส่ปุ๋ยจะไปช่วยกระตุ้นการแตกใบอ่อนเช่นกัน 

ส่วนประกอบของดอกทุเรียนนั้นจะเห็นได้ตามภาพ  ดอกทุเรียนเป็นดอกสมบูรณ์เพศ มีเกสรตัวเมียและเกสรตัวผู้อยู่ในดอกเดียวกัน ดอกหนึ่งจะมีเกสรตัวเมีย 1 อัน สังเกตจากยอดสีเหลืองที่อยู่ตรงกลางซึ่งถูกรายล้อมด้วยเกสรตัวผู้สีขาวจำนวนมาก  ดอกจะบานช่วง 6 โมงเย็น ถึง 4 ทุ่ม อับเรณูของเกสรตัวผู้จะแตกและปลดปล่อยละอองเกสรออกมา แล้วไปติดกับเกสรตัวเมีย 

ถัดจากเกสร เราจะเห็นกลีบดอกทุเรียนและหม้อตาล ที่เป็นวงกลีบเลี้ยงของดอกทุเรียน มีรูปร่างคล้ายหม้อตาล กลีบเลี้ยงของดอกทุเรียนจะเชื่อมติดกันเป็นวง ปลายแยกเป็น 5-6 กลีบ มีลักษณะคล้ายหม้อตาล ซึ่งเป็นภาชนะดินเผาทรงเตี้ย ก้นเป็นกระเปาะ ใช้ใส่น้ำตาลโตนด

5) ระยะหางแย้ = “ระยะที่ห้าของดอกทุเรียน กลีบดอกจะร่วงลง" หลังจากเกสรตัวเมียได้รับการผสมแล้ว กลีบดอกและหม้อตาลจะหลุดร่วง เหลือเพียงเกสรตัวเมียและรังไข่  เกสรตัวเมียจะค่อยๆ ไหม้จากปลาย และรังไข่จะพัฒนาไปเป็นผลอ่อน
การดูแลระยะนี้สำคัญมาก ทั้งเรื่องการงดน้ำ ฉีดยาป้องกันแมลงและเชื้อรา

Last updated : 04/03/2566